Earth Overshoot Day, 24 juli: Vroeger dan ooit.
Den Haag, 24 juli 2025 – Vandaag is het Earth Overshoot Day, de dag waarop de mensheid net zoveel van onze planeet heeft gevraagd als de Aarde dit jaar kan regenereren. Dit jaar valt deze dag al op 24 juli, een volle week eerder dan in 2024. Dit onderstreept de urgentie van duurzame actie – juist nu Nederland zich in een periode van politieke stilstand bevindt.
Politieke stilstand remt vooruitgang
Na de val van het kabinet en een periode van twee jaar zonder noemenswaardige vooruitgang op het gebied van duurzame energie, stikstofreductie en verbetering van de waterkwaliteit, blijft Nederland achter. Pas in oktober zijn er verkiezingen gepland, waardoor noodzakelijke beleidsmaatregelen om de economie op een duurzame en toekomstgerichte manier in te richten, nog langer op zich laten wachten.
““Regeren is vooruitzien” lijkt steeds meer een gezegde uit het verleden. Toen Schiphol maandag de drukste dag van het jaar beleefde, stond het centrum van Zandvoort blank door een door klimaatverandering versterkte hoosbui. Hoeveel signalen gaan we nog negeren voordat we echt voor de toekomst kiezen?” aldus Joost Brinkman van Global Footprint Network.
We leven alsof er 1,8 Aardes zijn
Op dit moment gebruiken we de natuur 80% sneller dan de ecosystemen van de aarde zich kunnen herstellen, wat betekent dat deze overschrijding gelijk staat aan het gebruik van 1,8 Aardes. Dit niveau van overconsumptie is mogelijk door het uitputten van ons natuurlijk kapitaal, wat de beschikbaarheid van hulpbronnen op lange termijn in gevaar brengt. De gevolgen zijn zichtbaar in ontbossing, bodemerosie, verlies van biodiversiteit en de toename van CO₂ in de atmosfeer, wat bijdraagt aan meer en extremere weersomstandigheden en een afnemende voedselproductie.
Earth Overshoot Day is de afgelopen tien jaar redelijk stabiel gebleven, maar valt nog steeds vroeg in het jaar, nu al na minder dan zeven maanden. De rest van het jaar leeft de mensheid op rekening van toekomstige generaties. Zelfs als de datum hetzelfde blijft, blijft de druk op de planeet toenemen, omdat de schade van de overschrijding zich in de loop van de tijd opstapelt.
Sinds de wereldwijde ecologische overschrijding in het begin van de jaren zeventig begon, zijn de jaarlijkse tekorten opgestapeld tot een groeiende ecologische schuld. Deze schuld bedraagt nu het equivalent van 22 jaar volledige biologische productiviteit van de aarde. Met andere woorden, als de ecologische overschrijding volledig omkeerbaar zou zijn, zou het 22 jaar duren voordat de planeet met haar volledige regeneratieve vermogen het verloren evenwicht zou herstellen. Het is echter onwaarschijnlijk dat de volledige ecologische schuld omkeerbaar is.
Choose file size to view/download:
English: small (0.4 MB png) | small (0.3 MB jpg) | PDF (1 MB)
Urgente Uitdagingen voor Nederland
Om Earth Overshoot Day naar achteren te duwen, moet Nederland drie urgente uitdagingen overkomen:
- Duurzame energie: De energietransitie stagneert, waardoor Nederland haar klimaatdoelen steeds verder uit het oog verliest.
- Stikstofproblematiek: Structurele oplossingen – significant minder dieren – blijven uit, met grote gevolgen voor natuur, landbouw en de bouw.
- Waterkwaliteit: De EU doelstellingen voor schoon water lijken verder weg dan ooit terwijl Nederland de laagste kwaliteit grond- en oppervlaktewater van Europa heeft.
De huidige stilstand in de politiek zendt ook een signaal van desinteresse naar de gezondheid van burgers. In een klassiek geval van korte termijn economisch gewin vóór mensen, kijkt de politiek weg van de directe invloed van overshoot op de lichamelijke en geestelijke gezondheid en de lange termijn kosten die daarmee gemoeid zijn: van hittestress tot luchtwegproblemen door hogere temperaturen en verslechterde luchtkwaliteit, en de deels nog onbekende effecten van PFAS en pesticiden op de ontwikkeling van bijvoorbeeld kanker, neurologische ziektes en het immuunsysteem.
Eigen Belang: Meer Zelfredzaamheid en Minder Afhankelijkheid
Het is dus in het directe belang van Nederland om te investeren in duurzame energie en grondstoffen, niet alleen vanwege klimaatdoelstellingen, maar ook om de eigen weerbaarheid te vergroten: voor ons land en onze burgers. Door minder afhankelijk te zijn van landen die worden bestuurd door autocratische leiders, verkleint Nederland het risico op economische en politieke kwetsbaarheid. Zelfredzaamheid betekent meer controle over energievoorziening, stabielere prijzen en minder blootstelling aan geopolitieke spanningen. Zo kan Nederland zijn eigen koers bepalen en de samenleving beschermen tegen externe schokken.
De noodzaak voor verandering van koers en daadkrachtige actie wordt elk jaar urgenter. Global Footprint Netwerk roept Nederland op om, juist in deze roerige tijden, de aandacht op het beëindigen van overshoot te verscherpen en de lange termijn gevolgen van keuzes die we nu kunnen maken hoog op de agenda te zetten.
Dr. Mathis Wackernagel, oprichter van het Global Footprint Network, zegt: “Uiteindelijk kan overshoot niet eeuwig blijven duren. We hebben enorm veel mogelijkheden om overschrijding terug te dringen of zelfs te stoppen door bijvoorbeeld over te stappen op een duurzame energievoorziening, meer plantaardig voedsel en beprijzen van vervuiling. Maar we kunnen er ook voor kiezen dit niet te doen en overshoot te laten eindigen door instorting van het systeem. De keuze is aan ons”
Noot voor de redactie
Contact: Joost Brinkman | joost@sinkit.org | +31 6 12 60 30 53
Additional resources (in English)
- How Earth Overshoot Day 2025 was calculated
- Overshoot is a market failure
- How to compare the date of Earth Overshoot Day to previous years
- Ecological Footprint data for more than 200 countries and regions
- Infographics and videos available for social media and traditional media
- Introduction to the implications of overshoot
- What overshoot means for businesses
- Solutions to reverse ecological overshoot and bolster biological regeneration
- Ecological Footprint: Managing our Biocapacity Budget (book)
- Personal Footprint Calculator www.footprintcalculator.org
About the Ecological Footprint
The Ecological Footprint is the most comprehensive biological resource accounting metric available. Based on 15,000 data points per country per year, it adds up all of people’s competing demands for biologically productive areas – food, timber, fibers, carbon sequestration, and accommodation of infrastructure. Currently, the carbon footprint, i.e., the carbon emissions from burning fossil fuel, make up 61 percent of humanity’s Ecological Footprint. The National Footprint and Biocapacity Accounts are now produced by York University in Toronto and governed by FoDaFo.
The book “Ecological Footprint: Managing Our Biocapacity Budget” provides an in-depth introduction, drawing on the Footprint’s 30-year experience fighting ecological bankruptcy with robust resource accounting. Excerpts available for publication.
About Global Footprint Network
Global Footprint Network is an international sustainability organization that is helping the world live within the Earth’s means and respond to climate change. Since 2003 we’ve engaged with more than 50 countries, 30 cities, and 70 global partners to deliver scientific insights that have driven high-impact policy and investment decisions. Together, we’re creating a future where all of us can thrive within the limits of our one planet. www.footprintnetwork.org