Amsterdam―12 april 2022―Vandaag is het Dutch Overshoot Day: De dag waarop Earth Overshoot Day zou plaatsvinden als iedereen in de wereld zou leven zoals wij. Tussen 1 januari en 12 april zouden we dan net zoveel grondstoffen hebben gebruikt als de aarde in een heel jaar kan regenereren. Dit is bepaald op basis van de laatste data van de National Footprint and Biocapacity Accounts gepubliceerd door de Footprint Data Foundation in samenwerking met Global Footprint Network en York University, Toronto.

De woorlog in Oekraïne heeft duidelijk gemaakt dat de afhankelijkheid van hulpbronnen een groeiend politiek en economisch risico vormt voor landen, steden en bedrijven. Deze risico’s blijven toenemen naarmate de ecologische overshoot voortduurt. Om dit te mitigeren is het noodzakelijk zijn om ons voedselpatroon en -systeem te verduurzamen en meer zelfvoorzienend te worden.

Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we 3,6 Aarde’s nodig hebben. Als we alleen naar Nederland kijken, dan is de onbalans zelfs nog groter. We hebben 7,3x de bio capaciteit nodig van Nederland om aan onze vraag te kunnen voldoen.

Alleen al voor onze voedselvoorziening is meer dan 2,4x de gehele biocapaciteit van Nederland nodig. De afhankelijkheid van het buitenland is voor Nederland groot: slechts 22% van ons voedsel komt van eigen bodem, de overige 78% wordt geïmporteerd.

“Het negeren van de onzekerheid over de hulpbronnen in ons land vormt een enorm, structureel risico. De inval in Oekraïne heeft een wereldwijde voedselschok teweeggebracht en een toch al onzekere energiemarkt op zijn kop gezet”, aldus Ben Valk Global Head of Food & Argiculture partnerships van de Rabobank.

Rusland en Oekraïne zijn goed voor een kwart van de wereldexport van tarwe en de helft van de export van zonnebloemproducten. Omdat Rusland ook een grote exporteur van kunstmest is, zullen de sancties tegen Rusland invloed hebben op de voedselteelt wereldwijd. Ook op de intensieve landbouw in Nederland.

“De oorlog in Oekraïne veroorzaakt niet alleen ernstige verstoringen van energie- en voedselsystemen, maar kan potentieel ook de politieke focus afleiden die nodig zijn om andere mondiale uitdagingen, zoals klimaatverandering, aan te pakken”, waarschuwde Maria Van Der Heijden directeur van MVO Nederland.

We kunnen de Overshoot Day terugdringen als we onze energiesystemen fossielvrij maken, switchen naar een plantenrijk dieet, overtollige CO2 vastleggen en gaan leven op een manier die minder hulpbronnen vergt. “Dit vereist circulariteit, ook in onze voedselsystemen” voegt Dr. Hannah van Zanten, WUR, directeur van Food4Future, een samenwerking van Stichting AVINA, Wageningen Universiteit, Global Footprint Network, en het Onderzoeksinstituut Biologische Landbouw (FiBL) toe.

De opname van de webinar is hier beschikbaar: www.overshootday.org/DODwebinar.

Mediacontacten
Joost Brinkman (in Nederland)
joost.brinkman@darel.nl
+31 6 12 60 30 53

Dr. Marta Antonelli
marta.antonelli@footprintnetwork.org
+41 78 656 2844

Over het Food4Future project

Food4Future is een samenwerkingsproject van Global Footprint Network, het Circular Food Systems team binnen de Farming Systems Ecology groep van Wageningen University & Research (www.circularfoodsystems.org), en het Research Institute of Organic Agriculture (FiBL). Het project wil onderzoeken hoe we gezamenlijk tot nieuwe manieren kunnen komen om de wereldbevolking te voeden met gezond voedsel en tegelijkertijd de planeet te beschermen. We doen dit door onze wetenschappelijke kennis te combineren met onze kennis om belanghebbenden en besluitvormers te betrekken. Food4Future wordt financieel ondersteund door de AVINA foundation. footprintnetwork.org/food4future

Over het Consortium

Global Footprint Network is een internationale duurzaamheidsorganisatie die de wereld helpt te gedijen binnen de mogelijkheden van de aarde en te reageren op klimaatverandering. Sinds 2003 hebben we samengewerkt met meer dan 60 landen, 40 steden en 70 partners beleids- en investeringsbeslissingen te maken op basis van wetenschappelijke inzichten. Samen werken we aan een toekomst waarin we allemaal kunnen leven binnen de grenzen van onze ene planeet. footprintnetwork.org

AVINA is een in Zwitserland gevestigde non-profit stichting die zich richt op het ondersteunen van innovatieve onderzoeks- en ontwikkelingsbenaderingen op het gebied van duurzaam geproduceerd en gezond voedsel. Als platform voor baanbrekende geesten en vooruitstrevende ideeën willen wij duurzame veranderingen in het voedselsysteem teweegbrengen. We willen een voortrekkersrol spelen door kansen te bieden aan pioniers die ons fascineren met hun onconventionele maar veelbelovende denkwijzen. AVINA zoekt, ondersteunt en begeleidt mensen die zich inzetten voor een gezonder, eerlijker en duurzamer voedselsysteem. avinastiftung.ch

Circular Food Systems (CiFoS) team van Wageningen University en Research. Het CiFoS team onderzoekt hoe circulaire voedselsystemen kunnen bijdragen aan het produceren van gezond voedsel voor een groeiende bevolking binnen de draagkracht van de aarde. Binnen het team is het visionaire prijswinnende Circular Food System Model ontwikkeld. Dit model maakt het mogelijk duurzame voedselsystemen te ontwerpen. circularfoodsystems.org

FiBL: Het Onderzoeksinstituut voor Biologische Landbouw (FiBL) is een van ‘s werelds toonaangevende instituten op het gebied van biologische landbouw en duurzame landbouw in het algemeen. FiBL doet interdisciplinair onderzoek waarbij innovatie, kennisoverdracht en werking in de praktijk centraal staan. FiBL is sterk betrokken bij de maatschappelijke dialoog over onze toekomstige voedselsystemen om voedselzekerheid te garanderen en tegelijkertijd binnen de planetaire grenzen te blijven. fibl.org

Aanvullende bronnen

• • Abonneer u op onze nieuwsbrief om deel te nemen aan de overgang
  • Meer over het Food4Future project: footprintnetwork.org/food4future
  • Inleiding tot circulaire voedselsystemen: circularfoodsystems.org
  • Laatste publicatie, circulair voedselsysteem in Nature Food nature.com/articles/s43016-021-00425-3
  • Hannah van Zanten’s FoodShot prijs voor het model van circulaire voedselsystemen: FoodShot prize
  • De uitdagingen die Food4Future aanpakt: de 10 onmogelijke vereisten waar voedselsystemen voor staan: footprintnetwork.org/2021/10/18/the-future-of-food-10-impossible-imperatives/
  • Bestaande mogelijkheden in de voedselruimte en daarbuiten: 100DaysOfPossibility.org
  • Voetafdrukgegevensplatform op landenniveau: data.footprintnetwork.org
  • Wereldwijde scenario calculator: footprintnetwork.org/resources/footprint-scenario-tool/
  • Uw persoonlijke ecologische voetafdruk: footprintcalculator.org